Griepvaccinatie

4. Voorkom onnodig ziekteverzuim door de griepvacinatie

De griepprik beschermt tegen het virus van de jaarlijkse griepgolf.

Waarom een griepprik?

Griep komt elk jaar voor, maar de omvang en ernst van de epidemie varieert sterk. Het aantal gevallen met griepachtig ziektebeeld in de huisartspraktijk is vanaf 1970 gedaald. Een van de redenen is de verhoogde vaccinatiegraad.

Griep is heel besmettelijk

Griepvirussen worden door praten, hoesten of niezen via de lucht verspreid. Dit gebeurt vooral in ruimten waar mensen dicht bij elkaar zitten of waar slecht geventileerd wordt. Bijvoorbeeld in een trein of bus, school of in een bedrijfskantine. Ook kunnen griepvirussen overgedragen worden via direct contact via handen en voorwerpen, zoals een deurknop. Als je bijvoorbeeld een deurknop vastpakt waar virussen op zitten en daarna je mond, neus of ogen aanraakt, kun je besmet worden.

Voor wie is de griepprik?

Voor de meeste mensen is griep vervelend, maar onschuldig. Sommige mensen lopen meer risico om ernstig ziek te worden. Die mensen krijgen via hun huisarts een uitnodiging om in het najaar een gratis griepprik te halen. Het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) beslist wie er een gratis griepprik aangeboden krijgen. Dit doet het ministerie op advies van de Gezondheidsraad. Na zo’n advies wijzigt de doelgroep soms. Op rivm.nl vind je een overzicht van de groep die een uitnodiging krijgt.

Daarnaast kan een werkgever de griepprik aan zijn medewerkers aanbieden. Zo bescherm je niet alleen jezelf maar ook je collega’s.

Aanbevolen voor de pluimveehouderij, varkenshouderij en bedrijfsverzorging

De griepprik raden we speciaal aan voor iedereen die werkt in de pluimveehouderij, varkenshouderij en de agrarische bedrijfsverzorging. Dit is ook in het belang voor de volksgezondheid, mocht er onder de dieren vogel- of varkensgriep uitbreken. Als bij één persoon tegelijkertijd een infectie voorkomt van zowel de gewone griep als de vogel- of varkensgriep, kan een nieuw virustype ontstaan. Dat kan gevaarlijk zijn voor de mens.

Er bestaat overigens géén specifiek vaccin voor mensen tegen vogel- of varkensgriep.

Zoönosen

Zoönosen zijn infectieziekten die van dier op mens kunnen worden overgedragen. Om risico’s hierop te beperken, heeft de overheid het rapport Nationaal actieplan versterken zoönosenbeleid gepubliceerd.

Wat zijn de voordelen van de griepprik?

De griepprik is de beste bescherming tegen griep en mogelijk ernstige gevolgen daarvan.
De griepprik verkleint de kans dat je griep krijgt.
Als je na een griepprik toch griep krijgt, ben je er meestal minder ziek van.
De kans dat je een bijkomende ziekte krijgt, zoals een longontsteking, is kleiner. Er is minder kans op complicaties.
Heb je een bepaalde medische aandoening? Bijvoorbeeld diabetes, astma of een hartziekte? Dan kan jouw ziekte erger worden door griep. De griepprik maakt de kans daarop kleiner.
De kans om te overlijden door (de gevolgen van) griep is kleiner.
De griepprik geeft weinig bijwerkingen en is een veilig vaccin.
Met de griepprik bescherm je ook anderen in jouw omgeving.

Wat zijn de nadelen van de griepprik?

De griepprik biedt geen volledige bescherming tegen griep. Soms krijgt iemand die de griepprik heeft gehad toch griep. De griepklachten zijn dan wel vaak minder erg.

Kan ik bijwerkingen krijgen van de griepprik?

De plaats van de prik op je arm kan de eerste dag pijnlijk, rood of dik zijn. Dit gaat binnen één tot twee dagen vanzelf over.
Soms voelen mensen zich de dag na de griepprik niet lekker. Ze hebben hoofdpijn, weinig energie of lichte koorts. Dit is geen griep, maar een normale reactie van het lichaam op een inenting. Het is onschuldig en gaat vanzelf weer over. Van de griepprik kun je géén griep krijgen.

Waar kan ik als werkgever voor mijn medewerkers de griepprik regelen?

Er zijn meerdere organisaties die griepprikken kunnen verzorgen. Voorbeelden zijn:
VaccinatieZorg, GriepVaccinatieService en PreventVaccins.
Zoals gezegd: wie onder een risicogroep valt, wordt door de huisarts uitgenodigd voor een griepprik.

Ik hoor niet tot de doelgroep, maar wil wel een griepprik. Kan dat?

Als je niet tot de doelgroep behoort en jouw werkgever heeft ook geen griepprik geregeld, kun je terecht bij jouw huisarts voor een recept voor de griepprik. Je koopt de griepprik zelf bij de apotheek en gaat met het vaccin naar de huisarts(assistente) die de prik zet. Je betaalt zelf voor de griepprik en voor het zetten van de prik.
Soms vergoedt de zorgverzekering de griepprik. Vraag jouw zorgverzekeraar hiervoor om meer informatie. Apotheken kopen niet veel griepprikken. Het kan zijn dat de griepprik bij jouw apotheek op is.

Beschermt de griepprik tegen het coronavirus?

De griepprik biedt bescherming tegen griep. De griepprik beschermt niet tegen andere virussen, zoals het coronavirus. Meer informatie over de griepprik en het coronavirus vind je op rivm.nl.

Risicogroepen en corona

In dit najaar komt er een nieuwe vaccinatieronde tegen het coronavirus voor mensen die een hoger risico lopen om ernstig ziek te worden van corona. Ook zorgmedewerkers met direct contact tot patiënten krijgen de mogelijkheid een coronaprik te halen. Voor zwangere vrouwen is de coronaprik het hele jaar beschikbaar. Een coronaprik voor de algemene bevolking is niet nodig omdat onder de bevolking jonger dan 60 jaar sprake is van een hoge mate van bescherming.

Mensen die een hoger risico lopen zijn extra kwetsbaar. Zij kunnen zelf maatregelen nemen om zich te beschermen. Afstand houden is de beste manier om besmetting met een luchtweginfectie te voorkomen. Als je extra voorzichtig wil zijn, vraag mensen dan om afstand te houden. Zeker als zij klachten hebben die kunnen passen bij een luchtweginfectie zoals griep of corona.

Overweeg een mondneusmasker te dragen op plekken waar het moeilijk is om 1,5 meter afstand te houden. Ga zoveel mogelijk op rustige moment boodschappen doen.

Denk verder aan de basisadviezen:

Hoest en nies in je elleboog.
Was regelmatig je handen met water en zeep.
Zorg voor voldoende ventilatie van binnenruimtes.

Zie ook de informatie van het RIVM voor kwetsbare groepen mensen.

Wanneer kan ik het beste een griepprik halen?

De griepprik kun je het beste halen tussen half oktober en half november.
De timing van de griepprik is zo gekozen, dat die aansluit op het verwachte moment van de griepgolf in Nederland. De reactie van het lichaam op het vaccin (vaccinrespons) neemt namelijk na vaccinatie eerst toe, maar neemt vervolgens ook weer af.
De griep komt alleen voor in de winter, meestal tussen december en april. Nadat je de griepprik heeft gekregen, duurt het twee weken voordat jouw lichaam voldoende afweerstoffen heeft aangemaakt.