Toelichting op de maatregelen

Werk met een veilige, gekeurde en CE-gemarkeerde machine. 

Een versnipperaar van na 1995 moet CE- gemarkeerd zijn. Zelfbouwmachines of machines van voor  1995 moeten een officiële machineveiligheidsbeoordeling hebben voor een veilig en gezond gebruik. Laat je ondersteunen door een veiligheidskundige. Zie ook de arbocatalogustekst machineveiligheid.

• Bij een CE gemarkeerde machine hoort een Nederlandse gebruikshandleiding en een conformiteitsverklaring (verklaring van overeenstemming).
• Niet-CE-gemarkeerde machines (van voor 1995) moeten zijn beoordeeld door een deskundige, de bevindingen moeten vastgelegd worden en geconstateerde risico’s moeten worden verholpen.

Keuring en onderhoud

• Zorg dat de machines veilig zijn en volgens de gebruikshandleiding gebruikt, onderhouden en gekeurd of geïnspecteerd worden. Zorg voor een keuringssticker. 

• Schenk extra aandacht aan de staat van de hydrauliekslangen bij de jaarlijkse keuring.
• Zorg voor goed werkende, herkenbare en bereikbare noodstoppen. Controleer de werking periodiek.

Aandachtspunten voor de veiligheid van de machine

• Zorg dat de vijzel (invoerwals), de rollen voor het gronddoek en overige bewegende delen van de versnippermachine niet bereikbaar zijn voor handen of voeten.
• Zorg dat  medewerkers zich niet kunnen verbranden door de uitlaat af te schermen of buiten bereik te plaatsen. Als de uitlaat zich hoger bevindt dan 2½ m. hoeven er geen maatregelen genomen te worden.
• Zorg dat hydrauliekslangen (hogedruk=100 BAR), bij bedieningshendels, afgeschermd zijn. Als een slang lek raakt, mag de gebruiker niet geraakt worden door de olie. 

• Schenk extra aandacht aan de staat van de hydrauliekslangen bij de jaarlijkse keuring.
• Leg vast dat bij het opheffen van storingen de machine uitgeschakeld moet worden, de motor afgezet en de contactsleutel eruit gehaald moet worden. Begin pas als de machine volledig stilstaat en uitgedraaid is. Let op: de messen van de machine kunnen lang blijven draaien.
• Naai afgescheurde grondtrekdoeken ter plaatse, in plaats van de in elkaar gedraaide uiteinden over de rollen te begeleiden om deze weer in de machine trekken.
• Zorg voor goed werkende, herkenbare en bereikbare noodstoppen. Controleer de werking periodiek.

Aandachtspunten voor een veilige werkomgeving

• Beoordeel de werkplek vooraf op veiligheid en stem de inzetbaarheid van mens en machine daarop af.
• Maak schriftelijke afspraken met de opdrachtgever over de afwezigheid van personen in delen van de kas (voor of achter de versnipperaar) waar de uitruimwerkzaamheden plaats vinden of op de transportroutes.
• Zorg dat werknemers geen dieseluitlaatgassen inademen.  Zie arbocatalogustekst: Dieselmotoremissie in binnenruimten. Het inademen van stof is schadelijk. (NB De afvoer van de uitlaatgassen door een aansluiting op de uitlaat van de versnippermachine is bij deze werkzaamheden niet mogelijk omdat de versnippermachine niet stationair opgesteld staat.)
• Het inademen van stof is schadelijk. Ruim bij voorkeur licht vochtige gewassen op om minder stof te hebben. Zie de arbocatalogustekst over stof.
• Voorkom struikel- en uitglijdgevaar. Zorg dat de werkplek regelmatig opgeruimd wordt.
• Zorg voor voldoende, gerichte werkverlichting als de werkzaamheden in het donker plaatsvinden.
• De machine moet gemarkeerd zijn dat gehoorbescherming gedragen MOET worden.  

Zorg dat de kennis en ervaring van medewerkers is afgestemd op de gevaren van het werk en de omgeving en dat zij een goede instructie ontvangen

• Organiseer voor het begin van het ruimseizoen een startwerkoverleg en geef alle betrokkenen voorlichting over veilig en gezond uitruimen. 
• Zorg dat medewerkers een aantoonbare instructie hebben ontvangen over alle aspecten van het uitruimen, versnipperen en uitrijden.
• Geef voorlichting over fysieke belasting, schadelijk geluid, stof, dieseluitlaatgassen en het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen
• Maak gebruik van de Nederlandse gebruikershandleiding om voorlichting te geven over de werkwijze, het transport en het schoonmaken.
• Geef anderstaligen voorlichting in een voor hen begrijpende taal. Geef ook werkinstructies in de eigen taal. 
• Zorg er voor dat de heftruckchauffeur opgeleid en aantoonbaar geïnstrueerd is 
• Zorg ervoor dat de shovelmachinist opgeleid en aantoonbaar geïnstrueerd is.

Lichamelijke belasting

• Laat de afvoerband het werk doen en begeleid het af te voeren materiaal zo min mogelijk, voorkom duwen en trekken.
• Voorkom zwaar duwen en trekken.

Persoonlijke beschermingsmiddelen 

• Werk met goed zittende en nauwsluitende handschoenen.
• Draag veiligheidsschoenen (klasse S2 of S3).

• Gebruik gehoorbescherming, otoplastieken of gehoorkappen. Otoplastieken hebben de voorkeur omdat  medewerkers signalen nog wel waar kunnen nemen. Zie de arbocatalogustekst over geluid. 

• Draag bij stoffige werkzaamheden minimaal een FFP2 stofmasker bij voorkeur met uitademventiel. 

Bijzondere risicogroepen

• Laat jeugdigen geen uitruimwerkzaamheden uitvoeren.
• Zwangeren mogen geen uitruimwerkzaamheden uitvoeren.
• Zorg voor een werkinstructie bij anderstaligen in een voor hen begrijpelijke taal.

Meer informatie

• Bijlage: Instructie en presentielijst – Het uitruimen van kassen 
• Download LMRA het uitruimen van kassen als PDF