Geactualiseerd: maart 2024
Lithium-ion accu’s kunnen brand veroorzaken. Dit kan het gevolg zijn van een thermische of elektrische overbelasting of van een mechanische beschadiging. De temperatuur in de accu neemt dan steeds verder toe, waardoor op een gegeven moment schadelijke gassen ontsnappen. Deze gassen zijn giftig, brandbaar en onder bepaalde omstandigheden explosief. Omdat lithium batterijen opgebouwd zijn uit cellen, kan de ene cel de andere ontbranden en zo een kettingreactie veroorzaken. Dit wordt een thermal runaway genoemd. De gassen die vrijkomen kunnen leiden tot een drukopbouw in het accupakket, wat kan leiden tot een explosie. Omdat de kettingreactie zichzelf in stand houdt, en de batterijen vaak goed beschermd zijn tegen invloeden van buitenaf, is bestrijding van een brand lastig.
Wanneer je bij onderhoudswerkzaamheden aan elektrisch materieel in aanraking komt met de onder spanning staande delen kan je ernstige gezondheidsschade oplopen. Met name het zenuwstelsel, het hart en de huid zijn hiervoor kwetsbaar. In ernstige gevallen kan het leiden tot blijvend letsel, maar zelfs ook tot hartstilstand met de dood tot gevolg. Let op: er volgt op een later moment een aparte catalogustekst over elektrificatie.
Wat is de gewenste situatie?
Brand en elektrocutie wordt voorkomen
Maatregelen
Accu’s worden op een veilige manier opgeslagen en opgeladen
Er wordt op een veilige manier onderhoud en reparaties uitgevoerd door deskundige medewerkers
Men weet hoe te handelen bij brand
Toelichting op de maatregelen
1. Het opslaan en laden van Lithium-ion accu’s
- Raadpleeg de opslag Richtlijn voor de veilige opslag van lithiumhoudende energiedragers. Zie PGS-richtlijn 372 Lithiumhoudende energiedragers. In Tabel 2 is per categorie energiedrager aangegeven vanaf welke ondergrens PGS 37-2 van toepassing is. Bij een opslag van lithium-ionbatterijen in hoeveelheden van meer dan 10.000 kg in een opslagvoorziening.
- Zorg voor een opslagkast, die van binnen en naar buiten 90 minuten brandwerend is en voorzien is van interne stroomvoorzieningen en van een ventilatieopening (rookgasafvoer) naar buiten.
- Kies een slimme laadplaats zodat een eventuele brand niet kan overslaan naar de rest van het gebouw. Bijvoorbeeld in een aparte ruimte op het erf die ingericht wordt om op te slaan en te laden.
- Instrueer de gebruikers over het veilig gebruik,opslaan en laden van de accu’s. Behandel minimaal de onderwerpen die in de checklist staan (zie onder).
- Zorg voor een rookmelder waar accu’s worden opgeladen.
2. Onderhoud aan elektrisch materieel
- Let op: elektrisch aangedreven materieel brengt andere risico’s met zich mee dan diesel aangedreven materieel. Daarom mogen alleen personen die NEN 9140 opgeleid zijn hier onderhoud aan plegen.
- Deskundige technicus
- Hoogspanning- of laagspanningsaccu?
Maak een bewuste keuze voor hoog- of laagspanning. Op het moment dat er gewerkt wordt met hoogspanning ontstaan er grotere risico’s voor de monteur en voor de brandveiligheid. Dus als het ook met laagspanning kan dan heeft dat de voorkeur. Bij hoogspanning moet de monteur een speciale opleiding volgen om aan de machine te werken. - Elektrisch voertuig - voldoende onderricht persoon (ev-VOP):
Technicus die op een veilige manier onderhoud en reparaties aan e-voertuigen moet kunnen verrichten. Hij mag nooit aan een voertuig onder spanning werken. De spanningsloosheid van het HV-systeem moet door een ev-VP zijn aangetoond. - Elektrisch voertuig - vakbekwaam persoon (ev-VP):
Technicus die naast onderhoud en reparaties ook diagnose stelt aan e-voertuigen. Door metingen stelt hij de spanningsloosheid van het HV-systeem vast. Werken onder spanning aan de HV-batterij is alleen toegestaan na specifieke opleiding! - Elektrisch voertuig - werkverantwoordelijke (ev-WV):
Degene die verantwoordelijk is voor het veilig werken aan e-voertuigen in de werkplaats, bijvoorbeeld de chef werkplaats. Hij moet ook opgeleid zijn als ev-VP.
- Hoogspanning- of laagspanningsaccu?
3. Brand bestrijden
- Brandweer bellen! Ga bij een accubrand bij groot materieel niet zelf slepen of blussen.
Checklist
Heb je vragen of nog extra hulp nodig?
Een gezond bedrijf. Zo doe je dat!
Hebben jouw medewerkers een gezonde werkplek? Werken ze allemaal even veilig? En net zo belangrijk: zitten ze lekker in hun vel? Vragen waar wij het antwoord op weten.
Bij Stigas hebben we jarenlange ervaring met het zorgen voor gezonde medewerkers in agrarische en groene bedrijven. Gezonde medewerkers zorgen namelijk voor gezonde bedrijven. En gezonde bedrijven zorgen voor een gezonde sector.
