Inhoudsopgave
- Wat is de gewenste situatie?
- Maatregelen
- Maatregelen ten behoeve van stabiliteit, stevigheid en voorkomen van schuiven/vallen
- Maatregelen ter voorkoming van aanrijdgevaar
- Toelichting op de maatregelen
- Checklist voor de dagelijkse praktijk
- Aandachtspunten met betrekking tot bijzondere groepen
- Relevante wetgeving
- Meer info
Positief getoetst door NL Arbeidsinspectie op 04-10-2022
Binnen de sector wordt veel gebruik gemaakt van pallet- en magazijnstellingen. Ongevallen, lichamelijk letsel en materiële schade kunnen optreden door bijvoorbeeld het omvallen of instorten van stellingen of geraakt worden door vallend materiaal (bijvoorbeeld groente en fruit) uit de stelling.
Dit kan o.a. komen door:
- Slechte constructie, montage of verankering.
- Slechte staat en onderhoud.
- Overbelasting waardoor kans op instorting.
- Onvoldoende/onjuiste maatregelen ter voorkoming van vallende voorwerpen uit stellingen.
- Onvoldoende maatregelen ter bescherming van stellingen bij aanrijdgevaar
Dit Arboblad gaat in op deze risico’s en beheersmaatregelen bij het inrichten en gebruik van stellingen. Risico’s met betrekking fysieke belasting (bijvoorbeeld bij het beladen van stellingen), worden in het Arboblad Tillen en dragen behandeld <invoegen link>. Zie tevens het Arboblad Intern Transport, waar specifiek stil wordt gestaan bij het voorkomen van aanrijdgevaar.
Wat is de gewenste situatie?
De stellingen zijn stabiel en berekend op de last die ze moeten dragen.
Stellingen zijn beschermd tegen aanrijden.
De kans dat producten omvallen en uit de stellingen vallen is minimaal.
De stellingen zijn vrij van schade die van invloed is op de draagkracht zoals te kromme liggers.
Maatregelen
Algemeen
- De stellingen zijn opgebouwd en geborgd volgens het voorschrift van de leverancier en worden onderhouden volgens onderhoudsschema.
- De stellingen (incl. o.a. de stalen opslagsystemen) worden jaarlijks gekeurd door een aangewezen objectief persoon of instelling met voldoende aantoonbare kennis en kunde.
- Er is een medewerker aangewezen die minimaal ieder kwartaal de veiligheid van de aanwezige stellingen beoordeeld en eventuele beschadigingen vastlegt en oplost.
- Medewerkers krijgen (aantoonbaar) jaarlijks instructie op de werkvloer over minimaal: de risico's bij verkeerde belading, overbelasting of beschadiging van stellingen. Daarnaast zijn zij gewezen op hun plicht om schade of onveilige situaties direct te melden bij de leidinggevende.
Maatregelen ten behoeve van stabiliteit, stevigheid en voorkomen van schuiven/vallen
Niveau 1: bronmaatregelen
- N.v.t
Niveau 2: collectieve maatregelen
- De stellingen zijn gebouwd door een erkend stellingbouwbedrijf. EN:
- Er is een ‘verklaring van toegestaan gebruik’ waarin leverancier en gebruiker de gebruiksvoorwaarden vastleggen. EN:
- De vloer waarop de stelling staat moet voldoende draagvlak hebben voor de gewenste stelling. De maximaal beladen stelling mag de toelaatbare belasting van de vloer niet overschrijden. EN:
- Alle stellingen zijn vastgezet aan de vloer. EN:
- Als de hoogte van de stelling groter is dan 2 meter en de verhouding tussen hoogte en diepte meer dan vier op een bedraagt, dan moet de stelling in dwarsrichting goed aan het gebouw zijn verankerd of aan de naastgelegen stelling zijn gekoppeld. EN:
- De maximale stellinglast is op een belastingsplaat op de stellingen aangegeven.
Afbeelding: Belastingsplaat magazijnstellingen
- Zorg ervoor dat de chauffeur deze maximale stellinglast kent en niet overschrijdt. EN:
- Alle leggers zijn voorzien van uithaakbeveiliging / borgpennen. Iedere ontbrekende of beschadigde borgpen wordt direct vervangen. EN:
- De liggers (planken) zijn geborgd. EN:
- Bij constateren van vervorming van de staanders van meer dan 10 mm gemeten over een meter hoogte bij maximale belasting van de stelling, is sprake van ernstige vervorming waarbij direct maatregelen worden genomen. EN:
- De materialen in de stelling zijn zodanig opgeslagen dat ze niet kunnen vallen, omvallen, inzakken, wegglijden, verschuiven of weglekken. EN:
- Pallets in de stellingen zijn niet beschadigd (planken gebroken, klos ontbreekt) en zijn recht in de stellingen geplaatst. EN:
- Waar gevaar bestaat dat voorwerpen aan de achterzijde uit een stelling kan vallen en iemand kan raken wordt een doorstootbeveiliging aangebracht, zoals een schot of een fijnmazig hekwerk (zie onderstaande afbeeldingen). EN:
-
Stimuleer dat bestuurders van transportmiddelen het melden als zij een magazijnstelling hebben aangereden. Onder meer door waardering uit te spreken over hun eerlijkheid en straffen te voorkomen.
Maatregelen ter voorkoming van aanrijdgevaar
Niveau 1: bronmaatregelen
- Het pad is voldoende breed. De minimale ruimte tussen twee stellingen of stelling en muur is, hierbij:
draaicirkel = (lengte van een heftruck + lading) * 125%.
De breedte van het pad tussen twee stellingen voor een heftruck met een lengte van 4 meter plus een vracht van 1,5 meter lengte wordt dan: 5,5 * 1,25 = 6,88 m. - Zorg bij voorkeur voor een driewiel heftruck omdat deze een kleinere draaicirkel heeft.
- Let op dat geen andere opslag in het gangpad plaatsvind.
Niveau 2: collectieve maatregelen
- Aanrijdingsbescherming is aanwezig bij:
- stellingen op de hoeken en bij doorgangen
- gebruik van inrijdstellingen
- De aanrijdbescherming is minimaal 40 cm hoog en sterk genoeg om de klap van de heftruck (of ander transportmiddel) op te vangen. De bescherming moet daarvoor ook goed aan de vloer verankerd zijn (zo nodig met chemische verankering).
Toelichting op de maatregelen
Controles van stellingen
- Onderstaand tref je een leidraad aan om te waarborgen dat de controles van de stellingen met voldoende deskundigheid gebeuren.
- We maken daarbij onderscheid in:
- A. Dagelijkse controle door gebruikers: iedere gebruiker wordt voorgelicht over een juiste wijze van beladen van de stelling en het onmiddellijk bij de chef melden van schade of onveilige situaties.
- B. Periodieke inspectie door een aangewezen stellingcontroleur: deze beoordeelt eens per kwartaal of er geen beschadigingen zijn, ordelijk gestapeld wordt, geen slechte pallets gebruikt worden, de maximale belasting niet overschreden wordt.
- C. In gebruikname keuring door deskundige: het vóór in de gebruikname beoordelen of stellingen op een juiste wijze zijn opgebouwd.
- D. Jaarlijkse keuring: daarbij beoordelen of stellingen nog aan alle eisen voldoen en zodoende veilig gebruikt kunnen worden.
- Voor de niveau's A t/m D geldt het volgende wat betreft kennis en kunde:
- A: medewerkers die in de stellingen werken zijn geïnstrueerd over: risico's bij verkeerde belading, overbelasting of beschadiging van stellingen. Plicht om schade of onveilige situaties direct te melden bij de leidinggevende.
- B: Personen die de periodieke (ten minste eens per kwartaal) inspectie uitvoeren zijn in de regel interne medewerkers die zijn aangewezen om deze taak te vervullen. Zij gebruiken daarbij een checklist om eventuele tekortkomingen op te sporen en leggen de beoordeling vast. Zij hebben geen speciale opleiding, maar hebben wel instructie en informatie gehad over veilige stellingen.
- C: Beoordelen voor in gebruikname kan gebeuren door deskundigen van of namens de leverancier van de stellingen. De keuring dient te voldoen aan de norm NPR 5055.
- D: Jaarlijkse inspectie kan worden uitgevoerd door een onafhankelijke interne of externe technicus met vereiste kennis van de specifieke constructieve- en montage- aspecten en gebruiksveiligheid van de te inspecteren stelling.
Checklist voor de dagelijkse praktijk
Aandachtspunten met betrekking tot bijzondere groepen
Zwangeren | Geen |
Anderstaligen | Bied instructie en voorlichting in meerdere talen aan. Pictogrammen kunnen hierbij een visuele ondersteuning geven. |
Jongeren | Geen |
Relevante wetgeving
- Getroffen worden door een instortende of omvallende stelling (Arbobesluit Artikel 3.3 en 3.17)
Meer info
- Arbo-informatieblad AI-14, ‘Bedrijfsruimten inrichting, transport en opslag’. SDU.
- Voorbeeld checklist periodieke (interne) controle magazijnstellingen – Technische groothandel
- NEN 5051 ‘Magazijnstellingen - Aanschafgegevens, Montage en gebruik - Door de besteller te verstrekken ontwerpgegevens en bepalingen voor montage en gebruik’.
- NEN- 5052. Magazijnstellingen, Belastingen en Imperfecties.
- NVN-5053 Magazijnstellingen, Beproevingsmethoden en Proefinterpretaties.
- NPR 5054: Nederlandse Praktijkrichtlijn ‘Palletstellingen - Bediening door Magazijntrucks- Verklaring van toegelaten gebruik’.
- NPR 5055-1: ‘Magazijnstellingen - Arboverantwoordelijkheden en controlelijsten voor de periodieke inspectie op juist gebruik en staat van onderhoud - Deel 1: Palletstellingen’.
- NEN-EN 15620:2008 Niet-verrijdbare stalen opslagsystemen - Verstelbare palletstellingen - Toleranties, vervormingen en veiligheidsafstanden.
- NEN-EN 15629:2008 Niet-verrijdbare stalen opslagsystemen - Specificatie van magazijnstellingen.
- NEN-EN 15635:2008 Niet-verrijdbare stalen opslagsystemen - Gebruik en onderhoud van magazijnstellingen.
Inhoudsopgave
- Wat is de gewenste situatie?
- Maatregelen
- Maatregelen ten behoeve van stabiliteit, stevigheid en voorkomen van schuiven/vallen
- Maatregelen ter voorkoming van aanrijdgevaar
- Toelichting op de maatregelen
- Checklist voor de dagelijkse praktijk
- Aandachtspunten met betrekking tot bijzondere groepen
- Relevante wetgeving
- Meer info
Heb je vragen of nog extra hulp nodig?
Een gezond bedrijf. Zo doe je dat!
Hebben jouw medewerkers een gezonde werkplek? Werken ze allemaal even veilig? En net zo belangrijk: zitten ze lekker in hun vel? Vragen waar wij het antwoord op weten.
Bij Stigas hebben we jarenlange ervaring met het zorgen voor gezonde medewerkers in agrarische en groene bedrijven. Gezonde medewerkers zorgen namelijk voor gezonde bedrijven. En gezonde bedrijven zorgen voor een gezonde sector.