Arbeidsongevallen - alles wat je moet weten om daarna verder te kunnen

Dom, toeval, of pech dat zijn vaak de eerste reacties van werkgevers en werknemers als er een ongeval gebeurt op het bedrijf. Waar gehakt wordt vallen spaanders, dus waar gewerkt wordt kunnen ongevallen gebeuren. Met die gedachte gaan sommige werkgevers en werknemers na een ongeval weer over tot de orde van de dag, hebben niets geleerd, blijven dom en het is wachten op het volgende ongeval.

Een ongeval is vaak een samenloop van allerlei factoren die gezamenlijk tot het ongeval hebben geleid. In de veiligheidskunde wordt dit vaak vergeleken met een rij dominostenen. Elke steen staat voor een oorzaak of gebeurtenis die bijdraagt aan het ongeval. Als één steen omvalt, vallen ze allemaal om.
Maar … als je de eerste verwijdert of als je er een steen tussenuit haalt, voorkom je dat ze allemaal omvallen en vooral dat de laatste omvalt en er een ongeval gebeurt. 
Door een ongeval dus goed te analyseren en te onderzoeken, kun je er wat van leren en met vaak simpele maatregelen een nieuw ongeval voorkomen. 

Het goed en systematisch analyseren van een ongeval is niet eenvoudig en vraagt kennis van de verschillende methoden die er zijn om een ongeval goed te onderzoeken. Ongevalsonderzoek is een vak. De veiligheidskundigen van Stigas beheersen dat vak en kunnen bedrijven helpen met het maken van een goede ongevalsanalyse en het opstellen van een verbeterplan om soortgelijke ongevallen in de toekomst te voorkomen.
Bij zo’n onderzoek kijken we naar alles wat er gebeurde voor, tijdens en na het ongeval. We praten met mensen die erbij waren, kijken naar de werkplek en onderzoeken de regels en procedures. Door dit alles te doen, vinden we de echte oorzaken van het ongeval.

Het doel van een ongevalsonderzoek is niet om iemand de schuld te geven, maar om te leren en beter te worden. Hierdoor kan een bedrijf maatregelen nemen om te voorkomen dat zoiets nog eens gebeurt. Bijvoorbeeld, als een machine niet goed werkte, kan gezorgd worden voor beter onderhoud, duidelijkere procedures of extra instructie voor de medewerkers.

Ongevalsregistratie

Niet alle ongevallen of incidenten zijn zo ernstig dat ze onderzocht moeten of kunnen worden. Toch kunnen ook kleine ongevallen of bijna-ongevallen een signaal zijn dat er iets mis is of mis kan gaan met mogelijk ernstige gevolgen. 
Daarom is het belangrijk om kleine ongevallen en bij voorkeur ook bijna-ongevallen te registreren. Zo kun je zien welke ongevallen vaak voorkomen, waar ze gebeuren, (bij grotere bedrijven) op welke afdeling en bij welke medewerkers/taken/functies.
Door deze informatie te verzamelen, begrijp je beter waar de gevaren zitten en wat je kunt doen om ze te verminderen. En het zorgt ervoor dat je niets over het hoofd ziet.

TIP: Maak een Whatsapp groep aan waarin kleine incidenten en bijna ongevallen gemeld kunnen worden. Een medewerker kan op die manier gemakkelijk een foto of een filmpje maken van de gevaarlijke situatie en die delen met de collega’s en de preventiemedewerker. De collega’s zijn direct gewaarschuwd en de preventiemedewerker kan eventueel vervolgacties in gang zetten.

Wat eist de wet?

De Arbowetgeving wil ook dat bedrijven leren van ongevallen en eist daarom dat ernstige arbeidsongevallen worden gemeld bij de Nederlandse Arbeidsinspectie en dat ongevallen worden geregistreerd en dat de registratie wordt gebruikt als input voor de risico-inventarisatie en -evaluatie (RIE). 

Wanneer ben ik verplicht om een arbeidsongeval te melden?

Je bent verplicht een arbeidsongeval te melden aan de Nederlandse Arbeidsinspectie als het slachtoffer aan de gevolgen van het ongeval:

  • een blijvend letsel oploopt
  • overlijdt
  • in een ziekenhuis moet worden opgenomen

Onder ‘blijvend letsel’ wordt onder andere verstaan: amputatie, blindheid, of chronische lichamelijke of psychische/traumatische klachten. Onder ‘ziekenhuisopname’ wordt verstaan dat een slachtoffer in een ziekenhuis wordt opgenomen. Ook een dagopname valt hieronder. Poliklinische behandeling wordt niet als ziekenhuisopname beschouwd.

Vindt er een arbeidsongeval plaats met iemand die op jouw bedrijf werkt (hieronder vallen ook uitzendkrachten en zzp’ers)? Dan moet je dit direct (binnen 24 uur) melden bij de Nederlandse Arbeidsinspectie. Het gaat om arbeidsongevallen waarbij sprake is van ziekenhuisopname, blijvend letsel of dodelijke afloop. Meer informatie over het melden van arbeidsongevallen >>
Meld je een ongeval niet, dan riskeer je een forse boete.

Waar moet ik een ongeval melden?

Meldingsplichtige arbeidsongevallen kun je (ook buiten kantoortijden) het snelst melden via telefoonnummer 0800 - 5151 (gratis). Ook kun je het digitale meldformulier gebruiken. Je ontvangt een ontvangstbevestiging per e-mail. 

Laat de ongevalssituatie ongewijzigd!

Doorgaans stelt de Nederlandse Arbeidsinspectie zo snel mogelijk na de melding een onderzoek in. De inspecteur moet de situatie ter plaatse kunnen beoordelen. Het is daarom belangrijk dat de ongevalssituatie zo veel mogelijk ongewijzigd blijft. 

Zelf ongevalsonderzoek doen

Als de Arbeidsinspectie zelf geen ongevalsonderzoek doet kunnen ze het bedrijf vragen zelf een ongevalsonderzoek te doen en op basis daarvan een verbeterplan op te stellen.

Registreren van ongevallen

Ongevallen die gemeld worden bij de Nederlandse Arbeidsinspectie en bedrijfsongevallen die leiden tot meer dan 3 dagen verzuim, moeten door de werkgever worden geregistreerd. Formeel is deze registratie een onderdeel van de risico-inventarisatie en -evaluatie (RIE). De vorm van de registratie is vrij, maar je moet in elk geval de datum en de aard van het ongeval noteren. Heb je een RIE van Stigas, dan heb je in de afgesloten omgeving ook de mogelijkheid om je ongevallen digitaal te registreren.

Meer informatie

  • Over wat je moet doen na een ongeval
  • Het melden van een arbeidsongeval

kijk op https://www.stigas.nl/nieuws/een-ongeval-wat-nu-praktische-tips/ 
https://www.nlarbeidsinspectie.nl/ 

Vragen?

Voor meer informatie over een ongevalsonderzoek, kun je contact opnemen met de Stigas Servicedesk: Mail info@stigas.nl of bel naar 085 - 044 07 00 (kies voor optie 1).

Stigas en ongevallen

Naast het helpen van individuele bedrijven bij het uitvoeren van ongevalsonderzoeken, het opstellen van verbeterplannen en ongevalsregistraties probeert Stigas ook op sectorniveau zoveel mogelijk informatie te verzamelen over de arbeidsongevallen die in de sector gebeuren. Hiermee kunnen we bedrijven adviseren hoe ze ongevallen kunnen voorkomen. Samen met sociale partners kunnen we als dat nodig is branche-RIE’s en arbocatalogi aanpassen of in gesprek gaan met leveranciers om onveilige machines aan te passen en veiliger te maken.

Heb je dus tips, aarzel niet om ons te infomeren bijvoorbeeld via de preventieadviseur van jullie bedrijf.

Meer weten over veilig werken?

  • Bekijk de factsheets van jouw sector en krijg meer inzicht in de risico’s
  •  Met de scan Veilig op 1 check je hoe jouw bedrijf er qua veiligheid voorstaat. Kijk voor de scan en meer informatie op www.veiligop1.nl  
  • Of neem contact op met een van onze preventieadviseurs. Mail info@stigas.nl of bel naar 085 - 044 07 00 (kies voor optie 1) en zij brengen jou in contact met de adviseur in jouw regio.