Hoe reageren op diverse vormen van agressie

Hoe reageren op diverse vormen van agressie

1e niveau: Expressieve agressie

  • uit zich in de vorm van het (luidruchtig) uiten van ongenoegen
  • meestal gericht op de organisatie en/of de situatie, (nog) niet persoonlijk
  • kan eenvoudig escaleren tot frustratie agressie

Reactie medewerker:

  • Toon begrip voor de situatie van de klant of bezoeker, neem een klantgerichte, probleemoplossende houding aan.
  • Let wel: klanten en bezoekers mogen boos zijn, maar agressie en geweld worden niet getolereerd.

2e niveau: Frustratie agressie

  • snel en onverwacht oplopende emoties en een verminderde controle over het eigen gedrag
  • meestal ontstaan door frustraties over de dienstverlening of procedures
  • kan alle stadia van agressie doorlopen, of ineens tot een uitbarsting van geweld leiden
  • vaak (nog) niet persoonlijk gericht

Reactie medewerker:

  • Het belangrijkste is dat iemand gehoord wil worden en zich serieus genomen voelt. Zodra dit gevoel er is, zal deze vorm van agressie verminderen.
  • Laat de klant uitrazen en probeer daarna samen te vatten wat deze gezegd heeft.
  • Blijf rustig zodat de agressie niet tegen u persoonlijk wordt gericht.
  • Luister actief, geef aandacht en toon betrokkenheid.
  • Toon begrip voor andermans situatie.
  • Negeer de boosheid niet, maar benoem deze; de ander voelt zich gehoord.
  • Ga niet in discussie en reageer pas op de inhoudelijke zaken als de emoties gezakt zijn.
  • Stel grenzen als dat nodig is.
  • Als u op gespreksniveau bent gekomen, wees dan duidelijk wat u wel en niet kunt betekenen voor iemand; benoem wat u kan en mag doen en wat niet.
  • Wek geen onrealistische verwachtingen/doe geen toezeggingen, de kans op herhaling is dan groot.
  • Maak goede procedurele afspraken en waar mogelijk: bevestig ze schriftelijk.

3e niveau: Instrumentele agressie

  • het weloverwogen gebruik van agressie om een doel te bereiken
  • is geen reactie maar een bewuste actie. De agressie richt zich vaak op een persoon, maar is meestal niet persoonlijk.
  • de agressor heeft volledige controle over zijn/haar eigen gedrag, speelt veelal de emoties en voert de druk op als het gedrag niet het beoogde resultaat heeft (dreigen).

Reactie medewerker:

  • Let op gevaar! De eigen veiligheid gaat voor alles! Ga weg uit de situatie als jij dat nodig acht.
  • Geef in een vroeg stadium duidelijk aan dat het gedrag niet zal werken om het doel te bereiken.
  • Benoem het gedrag, een eis is geen verzoek.
  • Laat je niet intimideren en geef de klant de keuze: of hij gaat door dan beëindig je het gesprek, of hij stopt met intimideren en hij wordt te woord gestaan.
  • Negeer nooit wapens of voorwerpen die als wapens worden gebruikt.

4e niveau: Onbeheerste agressie

  • lijkt qua gedrag het meest op frustratie agressie maar is onvoorspelbaar en snel gewelddadig
  • van een persoon wiens gedrag beïnvloed is door een verslaving en/of een psychische stoornis
  • rationaliteit ontbreekt vaak volledig.

Reactie medewerker:

  • Dit gedrag is onvoorspelbaar en gevaarlijk. Schakel onmiddellijk hulp in.