Uitkomsten Poll Teken verwijderen 2023

Iedereen die veel buiten werkt in het groen zoals in tuinen, park, bos, natuurgebieden enzovoort loopt meer risico op het krijgen van een tekenbeet. Stigas heeft in april en mei een poll uitgezet om meer inzicht krijgen in hoe werknemers teken verwijderen en welke verwijderaars ze hiervoor gebruiken. Hiermee willen we de voorlichting en instructies over het verwijderen van teken verbeteren. Ruim 340 werknemers vulden de vragenlijst in. We zetten de belangrijkste conclusies en aanbevelingen op een rij.

Sector	Aantal	%
Bos, natuur en landschappen	240	69,8%
Hoveniers en groenvoorziening	57	16,6%
Groen, Grond en Infra	29	8,4%
Anders, namelijk*	18	5,2%
Totaal	344	100,0%

Tabel: overzicht respondenten

* o.a. dierhouderij, open teelten

Voorlichting en tekenbeten

79% van de deelnemers geeft aan voorlichting te hebben gekregen over het verwijderen van teken. Binnen de sector Bos en Natuur is dit percentage het hoogst, 83% van de deelnemers geeft dit aan.

Tekenbeten

Van de deelnemers is 75% wel eens gebeten door een teek en 3% weet het niet zeker. Binnen de sector Bos en Natuur is dit percentage het hoogst: 87% geeft aan wel eens gebeten te zijn door een teek.

Tekenverwijderaar

Binnen de groep medewerkers die wel eens een tekenbeet heeft gehad zijn de meest gebruikte tekenverwijderaars (zie afbeelding):

Copyright afbeelding: Fedor Gassner en Jos van den Broek

Tabel: gebruik tekenverwijderaars

Van de deelnemers heeft 3% een andere voorkeur dan de genoemde voorbeelden. De meest genoemde overige manieren zijn met de nagel/vinger of met een gewone pincet. Verder geven veel deelnemers een toelichting op de voorkeur voor een verwijderaar. Sommigen doen het ook met de hand of in combinatie met één van de andere verwijderaars.

Kleine teekjes verwijderen

Verder hebben we gevraagd of men kleine teekjes, de nimf, met de tekenverwijderaar goed kan verwijderen. Van de medewerkers die hier wel eens mee te maken hadden (n=230) geeft 66% ‘ja’ aan en 14% ‘ik weet niet’. Als we kijken naar de voorkeur voor de tekenverwijderaar, dan valt op dat het tekenkaartje gevolgd door de spitse pincet het vaakst worden genoemd.

Niet zelf kunnen verwijderen

Van de deelnemers geeft 43% aan dat het wel eens is voorgekomen dat men de teek zelf niet kon verwijderen. 7% is hiervoor naar een professional gegaan en de rest naar een bekende. De professional gebruikte met name een pincet. De bekenden gebruikten met name een kaartje, pincet of tangetje.

Gebruikersinstructie

Van de gebruikers van een tekenverwijderaar leest 52% altijd de gebruikersinstructie.

Belemmeringen bij controleren

Aan alle deelnemers is de vraag gesteld welke belemmeringen men ervaart bij het controleren en verwijderen van teken. Men kon meerdere antwoorden invullen.

Afbeelding: ervaren belemmeringen bij controleren en verwijderen teken

Onder ‘anders namelijk’ valt 5% die aangeeft geen belemmeringen te ervaren. Andere belemmeringen die vooral genoemd worden zijn ‘geen tijd’, ‘vergeten het te doen’, ‘een lastig bereikbare plek’ (hoofd, rug, navel) en ‘sproeten/moedervlekken’.

Als we kijken naar het lastig beet pakken met tekenverwijderaar (nr 2 in bovenstaande tabel) zien we dat dit het meest genoemd wordt door mensen die de voorkeur geven aan het tekenkaartje trekken en de spitse pincet.

Samenvatting en aanbevelingen

Er is nog ruimte voor verbetering wat betreft het geven van voorlichting over tekenbeten en het bevorderen van het lezen van de gebruikersinstructie van tekenverwijderaars.
Werkgevers kunnen meer aandacht geven aan tips voor controleren. Met name hoe je goed controleert op lastige plekken en hoe je op deze lastige plekken de teek verwijdert.
Men geeft de voorkeur aan de tekentang, gevolgd door het tekenkaartje, sleutelhanger tangetje en spits pincet. Voor het verwijderen van kleine teekjes wordt de voorkeur gegeven aan de kaartjes (trekken/duwen) en de spitse pincet.
Nader onderzoek naar tekenverwijderaars voor lastig te verwijderen/kleine teken kan nuttig zijn, waarbij nader bekeken wordt onder welke omstandigheden het wel/niet werkt.