Leren van ongevallen: 'klungelige' werknemer steekt gas in brand na lek

Peter Tamsma
Peter Tamsma
Manager preventieadvies
Belgisch ongeval - blog Peter

Een ongeluk komt nooit alleen, maar deze bewakingsbeelden van 24 mei 2023 zijn wel heel frappant. De Poolse Arbeidsinspectie geeft ze vrij om anderen te waarschuwen de veiligheidsvoorschriften niet in de wind te slaan. Want de werknemer die hier gasflessen staat te vullen, maakt niet één, maar meerdere kapitale fouten. Als bij wonder houdt hij er maar lichte verwondingen aan over.

Stigas verzamelt al sinds jaar en dag ongevallen in agrarische en groene sectoren, om ook op die manier in de gaten te houden wat er kan gebeuren en waar mogelijk extra aandacht aan besteed moet worden. Bij het verzamelen vallen soms dingen op en zetten je aan het denken.

Klungelige werknemer of domme pech?

Eerste reactie van veel werkgevers en werknemers na een (bijna)bedrijfsongeval is vaak het was toeval, stom of gewoon domme pech. Hier moest ik aan denken toen ik een filmpje van een spectaculair bedrijfsongeval voorbij zag komen op een Belgische website, omdat de Belgische krant het ook heeft over een klungelige werknemer.

Maar moeten bedrijven er niet rekening mee houden dat werknemers niet altijd goed reageren als iets misgaat? Moeten bedrijven geen maatregelen nemen om zoveel mogelijk ‘hufterproof’ te werken?

Bekijk het filmpje Klungelige werknemer steekt gas in brand na lek nog eens en lees dan verder. 

Als je het filmpje hebt gezien, zie je dat er veel misgaat. Maar als er veel misgaat, zijn er meestal ook veel dingen die je kunt doen om het ongeluk te voorkomen. Met één of twee maatregelen had voorkomen kunnen worden dat de werknemer in brand vloog. 
Vragen die ik mij stel zijn:

  • Waarom had die medewerker geen handschoenen aan? Waren die er niet? Lagen die niet in de buurt? Wist de medewerker het niet dat hij handschoenen moest dragen? 
  • Onder welke omstandigheden werkte de werknemer? Was het bijvoorbeeld aan het eind van de dag of moest het snel gebeuren?
  • Was de werknemer goed geïnstrueerd?
  • Waarom lag er een soort heteluchtpistool in een ruimte met brandbare gassen? Het was geen toeval, want de stekker zat al in het stopcontact, dus het wordt vaker gebruikt in die ruimte.
  • Hoe is de bedrijfshulpverlening geregeld? Want het snel opwarmen van handen met bevriezingsverschijnselen met een heteluchtpistool is geen goede maatregel.

Over de rommelige werkplek, brandblussers die op de vloer staan zullen we het maar even niet hebben. Maar als je er zo naar kijkt, hebben we het dan nog over een klungelige werknemer of hadden er op bedrijfsniveau maatregelen genomen kunnen worden om dit te voorkomen?

En dan nu de gewetensvraag. Hoe gaan jullie op jullie bedrijf om met (bijna) ongevallen? Denken jullie ook het was klungelig, stom of domme pech en gaan over tot de orde van de dag?

Door (bijna) ongevallen goed te onderzoeken, kun je vaak met simpele maatregelen soortgelijke ongevallen in de toekomst voorkomen. Het bedrijf moet wel een sfeer creëren waarin medewerkers (bijna) ongevallen durven te melden zonder bang te zijn voor straf.

Sommige bedrijven maken bijvoorbeeld een app-groep aan, waarin iedereen gemakkelijk een foto van een gevaarlijke situatie kan sturen. Collega's zijn dan direct gewaarschuwd, de preventiemedewerker kan het onderzoeken en het kan gemakkelijk in een werkoverleg worden besproken.

Kom je er zelf niet uit, dan kan Stigas je altijd helpen. Hier leggen we meer uit over een ongevalsonderzoek.